Historia szkoły specjalnej w Pyskowicach.
W 1961 r. utworzona została pierwsza w Powiecie Gliwickim i jedna z pierwszych w ówczesnym województwie katowickim Szkoła Podstawowa nr 2 Specjalna w Pyskowicach przy ulicy Poniatowskiego 16. Jej kierownikiem został Stanimir Makowski, który dobrał kadrę pedagogiczną i zaczął wdrażać w czyn opisywane dotychczas metody pedagogiki specjalnej. Nauczaniem specjalnym objęci byli tylko uczniowie z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim. Kilka lat później wprowadzono nauczanie dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym i znacznym.

Następnymi dyrektorami kierującymi szkołą byli Edward Kołowicz (1965 – 1967) oraz Janina Możdżonek (1967 – 1974).
W 1974 roku szkoła specjalna w Pyskowicach zmienia miejsce nauczania i wprowadza się do obecnego budynku przy ulicy Poniatowskiego 2. Budynek szkoły powstał w 1894 r. Rok później nastąpiło jego poświęcenie i we wrześniu dzieci z Pyskowic rozpoczęły pierwszy rok nauki w nowo powstałej szkole miejskiej. Taki stan rzeczy trwał aż do 1974 r, kiedy został on udostępniony uczniom o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Stanowisko dyrektora szkoły objęła Kazimiera Nawrot (1974 – 1978), która wprowadziła szereg zmian – powołując harcerstwo w szkole specjalnej oraz zakładając Kronikę Szkolną. To z niej właśnie czerpiemy wiedzę o początkach naszej placówki.

Następnym dyrektorem została Stanisława Dobrowolska (1979 – 1990), która kontynuując założone cele swoich poprzedników rozwijała formy i metody pedagogiki specjalnej oraz dostosowywała budynek szkoły do potrzeb uczniów niepełnosprawnych. Pani Dobrowolska przeprowadziła w szkole kilka znaczących remontów, jak zlikwidowanie kachloków
i podpięcie szkoły do ogrzewania miejskiego, wyodrębnienie szatni oraz przebudowanie schodów i posadzki. Powstały także projekty rozbudowy szkoły o halę sportową i basen. Niestety czasy przemian ustrojowych, jakie nastały w latach 90-tych, uniemożliwiły realizację tak wielkiego przedsięwzięcia.
W 1990 roku stanowisko dyrektora objęła Elżbieta Borowska (1990 – 1993), wcześniejsza nauczycielka tej szkoły. W tym okresie do grona pedagogicznego dołączył pierwszy katecheta – ksiądz.

Trzy lata później dyrektorem placówki specjalnej została Jadwiga Nandzik (1993-2014), wcześniejszy wizytator szkoły. W 1997 roku szkoła wprowadza nauczanie dzieci
z niepełnosprawnością w stopniu głębokim. Rozpoczyna się prowadzenie nauczania indywidualnego uczniów oraz powstaje oddział szkoły specjalnej w Domu Pomocy Społecznej
w Sośnicowicach. W 1999 roku utworzone zostaje przy Szkole Podstawowej nr 2 Specjalnej w Pyskowicach – Gimnazjum Specjalne w Pyskowicach. Szkoły tworzą Zespół Szkół Specjalnych w Pyskowicach (ZSS w Pyskowicach), a organem prowadzącym szkołę zostaje Powiat Gliwicki. W 2006 roku powstaje przy ZSS w Pyskowicach Szkoła Specjalna Przysposabiająca do Pracy w Pyskowicach ucząca dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym i znacznym oraz ze sprzężeniami. W 2010 roku utworzona zostaje Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna w Pyskowicach o profilu kucharz małej gastronomii i malarz-tapeciarz. W tym samym roku powstają także oddziały ZSS
w Pyskowicach w Szpitalu Psychiatrycznym w Toszku na Oddziale XVII Psychiatrycznym Sądowym dla Nieletnich o Wzmocnionym Zabezpieczeniu z nauczaniem dzieci
z niedostosowaniem społecznym lub zagrożonych niedostosowaniem społecznym.
Intensywny rozwój szkolnictwa specjalnego w Pyskowicach powoduje zwiększenie się kadry nauczycielskiej i pracowniczej oraz specjalistycznych oddziaływań na ucznia. Przeprowadzane są remonty dostosowujące szkołę do aktualnych potrzeb oraz zwiększające powierzchnie użytkowe w stuletnim budynku. Kluczowymi przedsięwzięciami są m. in.:
– utworzenie pracowni komputerowej,
– remont pracowni technicznej,
– remont ubikacji,
– adaptacja pomieszczeń na II piętrze na sale lekcyjne i gabinety,
– wymiana dachu i okien,
– wymiana ogrodzenia szkoły,
– budowa boiska sportowego
– wymiana mebli i sprzętu.

Wejście Polski do Unii Europejskiej owocuje tym, iż zwiększa się wachlarz pomocy dydaktycznych i zajęć dodatkowych w szkole. Nawiązywane są nowe relacje ze szkołami specjalnymi z zagranicy. W 2005 roku ZSS w Pyskowicach w ramach późniejszego projektu Comenius Uczenie się przez całe życie (2007 – 2009) podejmuje współpracę ze szkołą specjalną Základní škola a Praktická škola w Opawie w Czechach, kierowaną przez dyrektora Jiřego Kupkę. Działalność ta kontynuowana jest do dnia dzisiejszego, czego efektem są wzajemne spotkania w ramach innych projektów europejskich oraz coroczne wyjazdy edukacyjno-sportowe uczniów i nauczycieli do zaprzyjaźnionych szkół. Szkoła nawiązała też współpracę ze szkołą specjalną Karl-Georg- Haldenwang Schule w Bad Teinach-Zavelstein w Niemczech, z którą uczestniczyła w projekcie europejskim w ramach Comenius Regio „Lokalnie na rzecz edukacji. Polsko-niemiecka wymiana doświadczeń w ramach rozwiązywania specjalnych potrzeb edukacyjnych” (2010-2012). Wspólne działania i wyjazdy kontynuowane są do dziś.

Szkoła realizowała również inne programy rządowe i europejskie w ramach, których organizowane były chociażby dodatkowe zajęcia edukacyjno-terapeutyczno-zawodowe czy zwiększające kompetencje informatyczne u nauczycieli i uczniów:
– Współczesny Michał Anioł – rozwój pasji i wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów szkół Powiatu Gliwickiego (2009 – 2010)
– CMS co to jest? (2010)
– Tożsamość kulturowa i regionalna – ważny element podnoszenia jakości edukacji w Walii i na Śląsku (2011 – 13) Polska-Walia
– Stawiam na rozwój podniesienie jakości szkolnictwa zawodowego w Powiecie Gliwickim (2010 – 2012)
– Edukacja dla rozwoju (2011 – 2012)
– Start czyli Szkoła Twórcza, Atrakcyjna, Rozwijająca Talenty w Powiecie Gliwickim (2013 – 2015).

W 2014 roku stanowisko dyrektora szkoły specjalnej w Pyskowicach powierzono wcześniejszemu nauczycielowi tej szkoły Bogusławowi Hadzik (2014 – do nadal). Stanowisko wicedyrektora szkoły obejmuje Jacek Szczepański (2008 – do nadal). W tym samym roku uczniowie wraz z nauczycielami wyjeżdżają do partnerskiej szkoły specjalnej w powiecie Calw (Niemcy) na I Międzynarodowe Zawody Sportowe w Piłce Nożnej. W szkole zaczyna funkcjonować schodołaz umożliwiający przemieszczanie się uczniom niepełnosprawnych ruchowo pomiędzy kondygnacjami budynku. Zorganizowana też została międzynarodowa konferencja projektowa pt. Losy absolwentów szkół specjalnych w ramach projektu Comenius Regio Wsparcie kształcenia uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych – Uczenie się przez całe życie (2013 – 2015).

W roku 2015 zaprojektowane zostaje Logo Szkoły, którego autorką jest nauczycielka szkoły Katarzyna Pasternak-Karchut. Organizowane są po raz pierwszy: Światowe Dni Osób
z Zespołem Downa (WDSD), Festiwal Piosenki Nieprzetartego Szlaku na Śląsku, Dni Śląska, Powiatowy Integracyjnym Turniej Piłki Nożnej w Pyskowicach oraz powstaje nowa pracownia komputerowa w ramach projektu europejskiego Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu – Cyfrowe okno na świat w Powiecie Gliwickim 2015, a w 2016 roku za zasługi dla Województwa Śląskiego Marszałek Województwa odznaczył ZSS w Pyskowicach Honorową Odznaką.
Rok 2017 skutkował przeorganizowaniem Szkoły Podstawowej nr 2 Specjalnej w Pyskowicach oraz wygaszeniem Gimnazjum Specjalnego w Pyskowicach i Zasadniczej Szkoły Zawodowej Specjalnej w Pyskowicach. W ich miejsce utworzono Szkołę Podstawową Specjalną w Pyskowicach z ośmioletnim okresem nauki oraz Branżową Szkołę I Stopnia Specjalną w Pyskowicach o profilu kucharz i murarz-tynkarz.
W rankingu Dziennika Zachodniego Najlepszych Szkół Podstawowych Województwa Śląskiego 2017, Szkoła Podstawowa Specjalna nr 2 w Pyskowicach zajęła I miejsce. W tym roku też szkoła przystępuje do kolejnych projektów europejskich i rządowych, mających na celu jej rozwój edukacyjny, materialny czy architektoniczny. Są to:
– Aktywna Tablica. 2017;
– Rozbudowa i modernizacja budynku Zespołu Szkół Specjalnych w Pyskowicach w celu utworzenia pracowni i warsztatów umożliwiających kształcenie w zawodzie kucharz oraz pracowni technicznych wraz z niwelowaniem barier architektonicznych (winda). 2017 – 2018;
– Erasmus+ Wykorzystanie terapii w kształceniu uczniów z niepełnosprawnością. Polska-Czechy. 2017 – 2019;
– KORONA czyli KOmpetencje, ROzwój, NAuka w szkołach specjalnych i ponadgimnazjalnych powiatu gliwickiego. 2017 – 2019;
– Dobre wykształcenie – lepsza praca. 2017 – 2020.
W tym samym roku dzięki utrzymującej się przyjacielskiej współpracy szkół specjalnych z Pyskowicach i Bad Teinach-Zavelstein, uczniowie z Niemiec wraz z opiekunami gościli
w Pyskowicach na II Międzynarodowych Zawodach Sportowych w Piłce Nożnej.
Rok 2018 to ważna data w historii Zespołu Szkół Specjalnych w Pyskowicach. Po rocznych pracach budowlanych w ramach projektu europejskiego Rozbudowa i modernizacja budynku Zespołu Szkół Specjalnych w Pyskowicach w celu utworzenia pracowni… 2017 – 2018, budynek szkoły powiększył się o dodatkowe pomieszczenia oraz windę osobową umożliwiającą swobodne poruszanie się osób niepełnosprawnych po całej szkole. W ramach tego programu dobudowano jednopiętrowy budynek, w którym utworzono pracownie murarsko-tynkarską, kucharską, obróbki materiałów i hotelarską, 5 nowych sal lekcyjnych, toalety dla osób niepełnosprawnych, wózkownię oraz odnowiono toalety szkolne. Wymieniono instalację alarmową, zainstalowano instalację przeciwpożarową i ewakuacyjną oraz wykonano odwodnienie budynku ze strony południowej.
Podczas tej kadencji kontynuowane są cele poprzedników, kształtowane są umiejętności i wiedza zgodnie z misją i wizją szkoły, przeprowadzane są remonty budynku (m. in. dachu, instalacji technicznych, krzyża, drzwi, itd.), pomieszczeń szkolnych (np. podłóg, drzwi klasowych, oświetlenia, wyłożenie ścian korytarza klinkierem) oraz wymiana mebli, sprzętu
i pomocy dydaktycznych. Szkoła zarządzana jest w sposób nowoczesny i efektywny. W klasach montowane są projektory multimedialne, interaktywne tablice oraz laptopy i komputery. Udostępniona zostaje multimedialna podłoga do interaktywnych zabaw edukacyjno-terapeutyczno-sportowych.

W 2019 roku ZSS w Pyskowicach przystąpił do Rządowego Programu Ogólnopolska Sieć Edukacyjna OSE, otrzymując dostęp do szerokopasmowego Internetu. W czerwcu tego roku po raz pierwszy grupa uczniów wyjechała wraz z nauczycielami na VIII Europejskie Igrzyska Sportowe Młodzieży Niepełnosprawnej w Brnie – Emil Open, zdobywając w lekkoatletyce
2 złote, 1 srebrny i 2 brązowe medale. Rok później nasi uczestnicy IX igrzysk w Brnie wrócili z 5 złotymi, 1 srebrnym, 1 brązowym medalem.
W 2020 roku jako 1 z 33 placówek spośród 1300 projektów Erasmus+ za lata 2013-2019 Zespół Szkół Specjalnych w Pyskowicach otrzymał z rąk dyrektora Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji – Narodowej Agencji Programu ERASMUS+ w Warszawie wyróżnienie jakości projektu europejskiego Polska- Czechy Wykorzystanie terapii w kształceniu osób
z niepełnosprawnością 2017 – 2019, którego inicjatorem byli przyjaciele z czeskiej szkoły specjalnej w Opawie – dyrektor Jiři Kupka wraz z zespołem, a koordynatorem po naszej stronie Jacek Szczepański.

Podczas tych wszystkich lat wielokrotnie nagradzano osiągnięcia szkoły specjalnej w Pyskowicach, kiedy to nasi uczniowie pod opieką nauczycieli, stając w szranki z rówieśnikami również pełnosprawnymi, triumfowali na podium z różnych dziedzin na poziomie powiatowym, regionalnym, krajowym czy nawet międzynarodowym, jak: zawody sportowych w piłce nożnej, pływaniu czy lekkoatletyce, w konkursach muzycznych czego efektem jest utworzenie w 2020 r. Szkolnego Zespołu Mezzoforte, w konkursach plastycznych, tanecznych czy przedmiotowych.

W 2021 roku, na czas obchodów 60-lecia szkoły specjalnej w Pyskowicach, zmodyfikowane zostało logo szkoły, którego autorką była Małgorzata Szandała. Sześćdziesięcioletnia szkoła specjalna w Pyskowicach to obecnie nowoczesna placówka w pięknym, ponad 125-letnim budynku, z nowoczesnym wyposażeniem z interaktywnymi narzędziami wspomagającymi oddziaływać na uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Szkoła jako instytucja, ale także jako budynek przez cały okres swojego istnienia dostosowywała się do ciągłych zmian. Starała się sprostać czasowi oraz stawianym jej wyzwaniom.
I nie inaczej jest teraz!